Restoratif Diş Hekimliği

Restoratif diş tedavisi, çürük ya da çürük dışı sebeplerden dolayı meydana gelen dişteki sert doku kayıplarının tamir ve tedavi edilmesidir. Hastanın estetik ve fonksiyon kaybını geri kazandıran, kısaca diş dolgusu olarak bildiğimiz tedavidir.

Diş Çürüğü Nedir?

Diş Çürüğü, dişin yüzeyindeki sert mine tabakasının, onun altındaki dentin dokusunun ve kimi durumlarda da kökleri örten sert dokunun yıkımıdır.

Ağızda bulunan bakterilerden oluşan bakteri plağı; karbonhidrat içerikli olan yiyeceklerin (şeker, nişasta vb.), kola ve kola gibi şekerli gazlı içecekler, kek, çikolata vb. özellikle yapışkan gıdaların ağızda kalan artıklarından asit oluşturabilmektedir. Bu asitler, dişlerin mineral dokusunu çözerek dişin sert dokusunda yıkıma neden olur ve sonuç olarak koyu renklenmelerle birlikte görülen oyuklar şeklinde diş çürüğü oluşur.

Önlenebilir bir hastalık olmasına karşın dünyada diş çürüğü deneyimi yaşamayan çok az insan vardır.

Çürük Belirtisi

Diş çürümesinin farklı aşamaları vardır ve her biri farklı belirtiler ve riskler arz eder.

Çürüme ilk ortaya çıktığında, diş yüzeyinde oluşan lekeleme olarak görünebilir. Bu lekelenme beyaz, kahverengi, siyah olabilir.  Diş çürümesi daha ilerledikçe leke koyulaşabilir. Dişin en dış katmanı olan mine dokusunda sinir olmadığı için hasta dış uyaranlardan rahatsız olmaz.

Çürük biraz daha ilerleyince oyuk haline gelir. Dişlerde şeker ile beraber sıcak ve soğuk gıdalara karşı hassasiyet oluşabilir. Bazen de diş çürükleri sürekli bir ağrıya sebebiyet verir.

Tedavi yapılmazsa veya ertelenirse, çürüme sinir dokuya ulaştığı için diş enfekte olur. Dişteki enfeksiyon da, şiddetli ağrıya, ateşe ve yüzün şişmesine neden olabilen bir apseye sebebiyet verebilir. İlerleyen aşamalarda hala müdahale edilmemişse, bu durum kanal tedavisini veya dişin çekilmesini gerektirebilir.

Diş Çürüklerini Nasıl Önlenir?

1. İyi Bir Ağız Hijyeni Sağlanması

Diş çürümesini önlemenin en basit ve etkili yolu, plak oluşumunu önlemektir. Plak sürekli olarak oluştuğu için günde en az iki kez; her seferinde en az iki dakika boyunca dişlerinizi fırçalayın. Günde en az bir kez diş ipi kullanın. Bu, besin parçalarının sıkıştığı ve bakteri birikimine neden olan dişlerin arasındaki erişilmesi güç alanların temizliği için son derece önemlidir.

2. Dengeli beslenme

Karbonhidrat içerikli olan yiyeceklerin (şeker, nişasta vb.), kola ve kola gibi şekerli gazlı içecekler, kek, çikolata vb. özellikle yapışkan gıdaları çok tüketmemeye ve öğün aralarındaki atıştırmalıkları azaltmaya dikkat etmek olacaktır. Böylece, dişlerde biriken plaklar daha az miktarda asit üreteceklerdir.

3. Florür uygulanması

Florür, diş yüzeyinin sağlamlaşmasına ve sertleşmesine destek olacağından, diş hekiminizin uygulayacağı florür tedavileri ve içeriğinde florür olan diş macunu ve/veya ağız yıkama suyu (gargara) kullanılması faydalıdır.

4. Düzenli diş hekimi ziyareti

Diş hekimiz, diş çürüğü konusunda erken teşhiste bulunabileceği için 6 ayda bir ziyaret etmeye dikkat edin.

Diş Çürüğü Nasıl Tedavi Edilir?

Diş çürüğünün kendiliğinden iyileşmez, tedavi edilmezse ilerler.

Zamanında fark edilmiş henüz diş özüne kadar ilerlememiş çürükler, dolgu uygulaması ile tedavi edilir.

Ancak çürüme sinir dokuya ulaştıysa kanal tedavisini veya dişin çekilmesini gerektirebilir.

Diş Dolgusu Maddeleri Nelerdir?

Gelişen diş hekimliğinde, birçok dolgu materyali kullanılmaktadır; altın, porselen, amalgam veya diş rengindeki kompozit dolgu materyalleridir. Dolgu materyali seçilmesinde çürüğün lokalizasyonu, büyüklüğü, hastanın ağız hijyeni göz önünde bulundurulmaktadır.

Kompozit Dolgu

Kompozit reçine esaslı malzemeden yapılmış olan  kompozit dolgu, hamur kıvamındayken dişe yerleştirilip led ışık kaynağı ile sert kıvama getirilir. Dişe kimyasal olarak bağlanır ve çeşitli renk seçenekleri mevcuttur. İyi yapılmış bir kompozit dolgunun varlığını ayırt etmek zordur.

Kompozit dolgular; ağzın her bölgesinde çürümüş, kırılmış, aşınmış dişlerde dolgu malzemesi olarak,  ön dişlerde ise estetik amaçlı renklenmiş dişlerde görünümü düzeltmek için, dişler arasındaki boşlukları (diastema) kapatmak için de kullanabilirler.

Kompozit dolgunun doğal dişin renginde olması, ağız dokularıyla uyumlu olması en büyük avantajllarıdır.  Herhangi ciddi bir dezavantajları olmamasına rağmen bazen dişlerde geçici hassasiyet oluşturabilir; kola çay alkol gibi içecekler, sigara kullanımı kompozit dolgularda renklenme yapabilir.

Estetik amaçla uygulanan kompozit dolgular, porselen laminalarla kıyasladığımızda en büyük avantajı kullanılan dişlere gereksiz bir aşındırma işlemi içermemesidir, ancak kompozit dolguların yüzeyleri seramik kadar dirençli değildir ve daha çabuk renklenebilirler.

Amalgam Dolgu

Amalgam dolgu halk arasında Siyah dolgu, Gümüş dolgu, Cıvalı dolgu olarak da isimlendirilir. Geçmiş yıllarda çok yaygın yapılmasına karşın günümüzde gelişen estetik ve kompozit materyaller nedeniyle kullanımı çok çok azalmıştır.

Amalgam içeriğinde; Gümüş (Ag), Bakır (Cu), Çinko (Zn), Kalay (Sn) gibi toz halindeki metal elementlerinin, Cıva (Hg) ile karıştırılmasıyla oluşan özel bir karışımdır.

Amalgam dolgunun en önemli özelliği, uzun süre dayanmasıdır. Diğer dolgu malzemelerine göre daha az maliyetlidir ve uygulaması daha kolaydır. Dayanıklılığı nedeniyle çiğneme fonksiyonunda önemli rolü olan arka büyük dişlerin dolgularında daha çok kullanılmaktadır.

Amalgam dolgu uygulandıktan sonra dolgu yapıldığı bölgenin iki saat kullanılmaması ve 24 saat sert bir şey çiğnenmemesi önerilir. 24 saat sonunda genleşmesi tamamlanan dolgunun cilası yapılır.

Dolgu Uygulama Sonrası Nelere Dikkat Edilimeli?

Dolgu işlemi sonrası anestezi uygulandığında uyuşuk olan bölge hissizlik nedeniyle ısırılıp yaralanabileceği için anestezi etkisi geçene kadar herhangi bir şey yememelidir.

Dolgu yapıldıktan sonra ağrının ve hassasiyetin olması normaldir. Hassasiyet oluşumu çürüğün ne kadar büyük ve ne kadar derin olduğuna bağlıdır. Eğer ağrı ve hassasiyet uzum süre devam ediyorsa dişe kanal tedavisi yapılması gerekebilir.

Inley ve Onley Dolgu Nedir?

Doğrudan olmayan yani dolaylı olarak yapılan restoratif Diş tedavilerinde kuronlar onlayler ya da inlayler kullanılır. Dolgunun yapılacağı alanın ölçüsü alınıp, laboratuvar ortamında hazırlanıp bir sonraki seansta diş üstündeki boşluğa yerleştirilir.

Inley ve onley dolgular ise, dolgu ve kuron (kaplama) arasında bir çözümdür. Dolgu yapılabilecek yeterli diş dokusunun olmadığı veya kaplanacak derecede zarar görmemiş dişlere uygulanan bir estetik tedavi yöntemidir.

Seramik dolgular olarak da bilinen inley/onley dolgular standart dolgulara göre çok daha üstündür.

• Estetik olarak çok daha dişe yakın görünürler,
• Uzun dönemde renklenme yapmaz,
• Dolgulara göre aşınmaz, boyutu stabil kalır,
• Dişerin birbirleriyle olan kontakları indirect olarak tasarlanıp ağızın dışında yapıldığı için çok daha başarılı olur.
• Dişlerde çatlak veya kırık oluşturmazlar.